Aan het werk met het Leren leren racespel

Leren leren racespel

Bouke van der Meulen, ontwikkelaar van het Leren leren racespel

Het Leren leren racespel speel ik vanuit mijn rol als plusklasleerkracht graag met mijn leerlingen. Zowel hoogbegaafde als reguliere kinderen kunnen aan de slag met dit spel. Het racespel staat symbool voor het feit dat leerlingen (soms) veel te snel door hun werk ‘racen’.
Hoe mooi is het dan dat je leerlingen kunt meenemen in hun leerproces en hen kunt bevragen over hun handelen oftewel ‘leren leren’. We doen dit op een oefencircuit, een racebaan.

Het Leren leren racespel bestaat uit: een racebaan (circuit), reflectiebladen, 3 sets vraagkaartjes, groepsvragen-boekje, dobbelsteen en pion (je kunt ook een echt raceautootje van speelgoed gebruiken, een aanrader).

Bouw je eigen racebaan

De zelf te bouwen racebaan bevat cijfers die refereren naar de executieve functies. Als je met je pion op een cijfer komt krijg je een groepsvraag met betrekking tot een klassensituatie (casus). Samen met de leerlingen bespreek je het handelen naar aanleiding van deze groepsvraag. De leerlingen denken eerst zelf na over de vraag en schrijven hun aanpak op een eigen reflectieblad. Daarna bespreek je als leerkracht de aanpak van de leerlingen, ik noem het een soort intervisie. Doorvragen is zeer zinvol: 

Wat maakt deze aanpak succesvol?
Wie heeft het anders aangepakt? 
Wat vind jij van deze aanpak? 
Wie heeft een tip voor deze groepsvraag?

De leerlingen leren van elkaar en kunnen tips noteren bij de executieve functies op hun reflectieblad. Lukt het om alle 9 executieve functies te behandelen, dan krijgt de groep bonuspunten. Let op! Er zijn ook drempelvragen. Deze vragen kunnen zorgen voor een hogere groepsscore. Drempelvragen hebben diverse categorieën, van algemene kennis- tot race- en hersenvragen. Naarmate het spel vordert komen samenwerken en tactiek om de hoek kijken om een zo hoog mogelijke groepsscore te bewerkstelligen.

Introductie en begeleiding

Voor de werkhouding en motivatie van de leerlingen is het belangrijk dat de tijd wordt genomen om de groepsvragen te introduceren en het doel ervan uit te leggen. Spreek duidelijk af wat er van de leerling wordt verwacht (inclusief tijdsplanning) en wanneer er tijd is voor hulp en begeleiding. De leerlingen zullen deze sturing vooral in het begin nodig hebben.

Na afloop van het spel hebben de leerlingen kritisch gekeken naar hun eigen handelen, geëvalueerd en samengewerkt. Heeft de groep (al) een mooie groepsscore behaald?

Het ingevulde reflectieblad wordt voor de leerling een soort stappenplan voor een volgende race. Wedden dat ze nu kritischer hun taken gaan aanpakken?

Werken in groepen

Het Leren leren racespel kan gespeeld worden met groepjes leerlingen in de reguliere klas, maar is ook uitermate geschikt voor de plusklas. Het kan meerdere keren in het schooljaar gespeeld worden. Een aanrader voor elke leerkracht. Je krijgt namelijk, op een speelse manier, inzicht in het leerproces van je leerlingen.

Leer executieve functies ontwikkelen vanuit dit Leren leren racespel. Ben jij (al) klaar om de volgende race met je groep te spelen?

Bouke van der Meulen, ontwikkelaar van het Leren leren racespel